Dziennikarka radiowa i prasowa, inicjatorka i współtwórczyni Polonijnego Magazynu Radiowego "Polenflug" (1998-2009) oraz jego reaktywacji jako "Polenflug Neo" (od 2018) w Radiu Flora w Hanowerze, a także cyklu "Kowalski trifft Schmidt in Niedersachsen" (2002-2009) oraz polskojęzycznej audycji "Gadu Gadu" (od 2011) na tej samej antenie, inicjatorka niniejszego podcastu, inicjatorka i moderatorka dyskusji Saloniku Literackiego (od 2001), pomysłodawczyni i realizatorka licznych projektów, laureatka I. Nagrody Integracyjnej Miasta Hanower (2011) i nagrody za zasługi dla środowiska polonijnego Pro Vita Polonia (2015). Aktualnie w cyklu "Polenflug Neo" w Radiu Flora w Hanowerze realizuje polskojęzyczny magazyn "Gadu Gadu", nadawany jako livesteram w każdą pierwszą sobotę miesiąca o godz. 12.00 (powtórka w pierwszy poniedziałek miesiąca o godz. 13.00 i 20.00). więcej

Kontakt:

radiopl@t-online.de

"Wspólne spotkania w miłej atmosferze, czytanie polskiej poezji dla dzieci, kreatywna wizualizacja wierszy, pogłębianie i nawiązywanie kontaktów społecznych oraz korzystanie z zasobów kultury i bogactwa języka polskiego" - to cele, jakie przyświecają Annie Matkowskiej-Klujew, która zaprasza mamy z dziećmi w wieku przedszkolnym do hanowerskiego Domu Wielojęzyczności w każdy piątek o godz. 10.00.

Jakie to jest fajne mieć korzenie tu i tam, swobodnie poruszać się między językami i kulturami i być między nimi łącznikiem, a także tworzyć europejską wspólnotę w oparciu o relacje między ludźmi – mówi Margaux Kier, którą poznajemy w jej różnych rolach życiowych: lekarki, aktorki, piosenkarki, działaczki społecznej.
Strona domowa: Margaux Kier und die Banditen


(foto Hanna Witte)


(Margaux Kier & Band, koncert w Altes Pfandhaus Kolonia, foto Jan Krauthäuser)

13 maja 2024 delegacja PZPN z trenerem Michałem Probierzem na czele gościła w hanowerskm ratuszu na zaproszenie nadburmistrza Benita Onaya. Jak wiemy, polska reprezentacja na EURO 24 zakwateruje się w tutejszym w hotelu Sheraton Pelikan, a trenować będzie na obiekcie Akademii Młodzieżowej klubu Hannover 96 w pobliżu ZOO. Przylot reprezentacja zaplanowany jest na 11 czerwca. Udało mi się wykorzystać obecność polskiej delegacji w ratuszu do nagrania dosłownie kilku zdań z trenerem Probierzem.

Miasto Hanower utrzymuje całą sieć Centrów dla Młodzieży (Jugendzenter), w których na ogół bezpłatnie korzystać można z różnych ofert. Jednym z najciekawszych z nich jest z pewnością Jugendzentrum Mittelfeld, gdzie do dyspozycji młodzieży stoi np. bezpłatna siłownia. Po placówce oprowadza nas pani Anna Raczek, która przesłała także poniższe zaproszenie.

„Centrum dla młodzieży (Jugendzentrum) Mittelfeld jest miejscem, gdzie młodzi ludzie, w granicach wiekowych pomiędzy 14 a 27 rokiem życia, mają możliwość rozwijania swoich zainteresowań, zdolności i umiejętności, oraz nabywania nowych. Ponadto ma ono na celu wspieranie ich na drodze do samodzielności i dorosłego życia w społeczeństwie.
Poza granicą wiekową odwiedzającym nie są stawiane żadne wymagania – każdy jest mile widziany. To młodzież decyduje, kiedy przychodzi i samodzielnie reguluje swój czas spędzany w ośrodku, co odróżnia tę otwartą formę pracy z młodzieżą od m.in. ofert szkolnych. Udział w różnych zajęciach grupowych, np. kulinarnych, wycieczkach krótko i długo terminowych, wieczorach kinowych itp., zależy wyłącznie od młodych ludzi i ich zainteresowań oraz chęci. Partycypacja i realizowanie wnoszonych propozycji stanowią część zasad otwartej pracy z młodzieżą. Oznacza to, że to właśnie młodzież decyduje o rodzaju i formie zajęć i aktywności. Współdecydowanie i współorganizacja przygotowują młodzież do życia w demokratycznym systemie państwowym. Jednocześnie wzmacnia to poczucie własnej skuteczności i wartości.
W naszej pracy z młodzieżą ważną rolę odgrywa poradnictwo na różne tematy, które jest prowadzone przez wykształconych pracowników socjalnych i pedagogów. Młodzież może zwrócić się do nas z wszelkimi trapiącymi problemami i pytaniami, a my wspólnie z zainteresowanymi rozpatrujemy je i szukamy rozwiązań, indywidualnie w zależności od potrzeb.

Centrum dla młodzieży w Mittelfeld jest otwarte od poniedziałku do piątku od godziny 15:00 do 20:00. W co drugą sobotę miesiąca odbywają się "Soboty dla dziewcząt", które są również otwartą ofertą, dającą wiele możliwości do rozwoju. Dla naszych odwiedzających mamy także pomieszczenie do użytku własnego, które jest dostępne przez cały tydzień, łącznie z weekendami. Poza naszą weekendową ofertą młodzież może zwrócić się do nas z własnymi pomysłami i propozycjami – na co bardzo się cieszymy.
Aby móc lepiej zrozumieć, co odbywa się w centrum dla młodzieży, wejdźcie na nasze konto na Instagramie: jugendzentrum.mittelfeld, a najlepiej przekonajcie się sami, odwiedzając nasz ośrodek.

Na stronie miasta Hannover możecie również sprawdzić inne ciekawe możliwości rozwoju zainteresowań, jakie miasto oferuje dzieciom i młodzieży, z których warto skorzystać: https://www.hannover.de/Leben-in-der-Region-Hannover/Verwaltungen-Kommunen/Die-Verwaltung-der-Landeshauptstadt-Hannover/Dezernate-und-Fachbereiche-der-LHH/Jugend,-Familie-Sport/Fachbereich-Jugend-und-Familie/Kinder-und-Jugendarbeit-der-Landeshauptstadt-Hannover. Większość tych ofert jest bezpłatna.

Czekamy na Was i cieszymy się na Wasze odwiedziny i wspólną realizację Waszych pomysłów.

Kinder-und Jugendarbeit Landeshauptstadt Hannover, Jugendzentrum Mittelfeld
Am Mittelfelde 104 30519 Hannover”


Siłownia w Jugendzentrum Mittelfeld (foto: Anna Raczek)

Jej wielkim celem jest literacki Nobel, pisze wiersze i sztuki teatralne, kolejną jej pasją są sztuki plastyczne, gdzie wybrała formę asamblażu, pojmuje życie jako wielowymiarową kreację artystyczną, a spotkać ją można w Muzeum Narodowym (Landesmuseum) w Hanowerze, gdzie oprowadza po wystawach w języku polskim i niemieckim. Więcej na instagramie: doromisk, Dorota Misk


(foto z archiwum Doroty Miśkowicz - Muzeum Narodowe (Landesmuseum) w Hanowerze)

Centrum Kompetencji i Koordynacji Języka Polskiego KOKOPOL jest operatorem dotacji federalnej w wys. 5 milionów euro na wspieranie w Niemczech języka polskiego jako języka pochodzenia. Fundusz stoi do dyspozycji od 3-go kwartału 2023 roku. Dyrektor KoKoPol Gunnar Hille odpowiada między innymi na pytania, czy i jakie działania zostały już podjęte, kto może być beneficjentem dotacji i jaka jej część przeznaczona zostanie na wzmocnienie zespołu KoKoPol.

Trwa wojna w Strefie Gazy, budząc wiele pytań, a nierzadko i wątpliwości. Dlaczego zatem wiele niemieckich mediów i wielu niemieckich polityków, dopuszczając, a nawet uprawiając krytykę Hamasu, nie uprawia, a często nawet nie dopuszcza krytyki Izraela? Skąd taka postawa "ślepej lojalności" i do czego ona prowadzi.

Kilka dni po opublikowaniu tego komentarza niemiecka minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock podczas wizyty w Izraelu stanęła 08.01.2024 w obronie praw Palestyńczyków rugowanych i systematycznie zastraszanych przez osadników izraelskich na Zachodnim Brzegu Jordanu. Jest ona chyba jedyną przedstawicielką niemieckiej klasy politycznej, która ma odwagę stawić czoła Netanjahu, Erdoğanowi, czy Ławrowowi.

Komponuje w różnych stylach muzycznych, pisze teksty, śpiewa po polsku i niemiecku, czuje się u siebie w obu kulturach - Avivience opowiada o swojej drodze do sukcesu. W nagraniu słyszymy fragmenty jej dwu piosenek autorskich: "Tyle lat" i "Hiszpańskie wino". Dalsze utwory do posłuchania pod adresami: you tube, spotify


Avivience podczas wywiadu w Herrenhausen (foto GKS)

O tegorocznej Wigilii dla ubogich i potrzebujących oraz bezdomnych, a także o akcji przygotowania paczek światecznych dla tych ostatnich, opowiada główna organizatorka akcji Sylwia Jasion. Na początku materiału wykorzystałam nagranie ze spotkania wigilijnego, udostępnione przez Tomasza Mielczarka, za co serdecznie dziękuję. Jest to fragment ścieżki dźwiękowej filmiku "Helden aus Hannover", który zainteresowani mogą obejrzeć na you tube you tube.




Wigilia i pakowanie paczek dla bezdomnych w Polskiej Misji Katolickiej w Hanowerze 2023 (foto M. Jasion)

Bezpłatną naukę w systemie uzupełniającym oferować ma powstająca w Hanowerze polska szkoła przykonsularna, działająca w ramach polskiego systemu oświaty. Co kryje się za tym opisem, wyjaśnia dyrektor Magdalena Grzywacz, która odpowiada na pytania o cele tej placówki, jej program, organizację zajęć, a także formę naboru uczniów.

Antek Stiller relacjonuje, jak na życzenie rodziny odnalazł na cmentarzu w Marienwerder pod Hanowerem grób warszawskiego powstańca i odkrył kilka ciekawych aspektów jego losów. Jedno nurtujące pytanie pozostaje nadal bez odpowiedzi.


polskie groby wojskowe na cmentarzu w Marienwerder (foto Antoni Stiller)

Polityka wymaga ciekawości świata i ... cierpliwości - uważa Klaudia Hanisch, członkini rady powiatu w Getyndze. Radna opowiada o własnej drodze do polityki w partii Zielonych oraz o swoich celach i sposobach ich osiągania. Wyjaśnia także, dlaczego tak ważne jest, by jak najwięcej osób ze środowiska polonijnego poszło tą drogą.


Klaudia Hanisch (z lewej) z Marie Kollenrott, teraz już MdL, podczas kampanii wyborczej w Getyndze
(foto z archiwum Klaudii Hanisch)

Agnieszka Grzybkowska jest tłumaczką symultaniczną i konsekutywną, mieszka w Berlinie, pracuje w Europie. Jakie są plusy i minusy tego zawodu i czy każdy zainteresowany może pójść w jej ślady?


(foto: Emanuela Danielewicz, z archiwum Agnieszki Grzybkowskiej)

"Nic nie wiem o Biurze Polonii w Berlinie. A chętnie się dowiem" - powiedziała jedna z uczestniczek minosondy przeprowadzonej wsród hanowerskiech Polonusów. Naprzeciw temu życzeniu wychodzi kierowniczka Biura Polonii prof. dr Brigitta Helbig-Mischewski, która przy okazji wizyty w Hanowerze informuje o pracy podlegej sobie placówki.

Słuchaj także:
- Najważniejsze są dzieci - wywiad z dr Anną Mróz, ekspertką od spraw j. polskiego w Niemczech (30.05.2023 by Grażyna Kamień-Söffker)


Brygitta Helbig-Mischewski (Brygida Helbig) - pierwsza z lewej - z przedstawicielami organizacji polonijnych w Dolnej Saksonii, po spotkaniu z landowym Pełnomocnikiem ds. Integracji i Partycypacji Denizem Kurku - w środku (foto: StKa Nds)

W Insytytucie Slawistyki Uniwersytetu w Gryfii (Brandenburgia - Pomorze Przednie) prowadzony jest do 29.09.2023 już drugi nabór na transgraniczne polsko-niemieckie studia nauczycielskie. Andrea Ponikwia informuje o ich przebiegu oraz perspektywach zawodowych absolwentów.

więcej informacji i kontakt

"Polonia Europy Zachodniej tak nie do końca jest traktowana serio" - ocenia Mariusz Kaczorowski, prezes Sport Club Polonia Hanower, który dzieli się osobistymi wrażeniami z VI Zjazdu Polonii i Polaków z zagranicy. W sferze kontaktów osobistych Zjazd dał mu zadowolenie, w sferze merytorycznej rozczarował. Niemniej jego zdaniem na każdym forum należy powtarzać, jakie są potrzeby i problemy środowisk polonijnych w nadziei, że w którymś momencie zostaną one zauważone także przez "osoby u steru władzy, które decydują o pewnych działaniach, czy politycznych czy ekonomicznych".


(foto: archiwum Mariusz Kaczorowski)

Aldona Głowacka-Silberner zebrała na gorąco wrażenia ze spotkania w hanowerskim ratuszu 23.06.2023, którym burmistrz Thomas Hermann uhonorował 35-lecie prowadzonego przez nią folklorystycznego zespołu pieśni i tańca Polonia Hanower.


Zespół folklorystyczny Polonia Hanower w Nowym Ratuszu na zaproszenie burmistrza Thomasa Hermanna 2023 (foto: archiwum zesp. Polonia Hanower)

"Z mojej perspektywy tak naprawdę odbiorcą tej całej oferty są przede wszystkim dzieci, to one są najważniejsze i wspieranie języka polskiego w ich świecie" - mówi dr Anna Mróz, która w berlińskim Biurze Polonii odpowiedzialna jest w roku 2023 za sprawy języka polskiego w Niemczech. Do końca tego roku chciałaby dokonać "systematycznego i systemowego oglądu sytuacji języka polskiego w poszczególnych landach", co miałoby stać się podwaliną do długofalowego wspierania języka polskiego w Niemczech, zarówno jako języka pochodzenia/odziedziczonego jak i języka obcego.

Słuchaj także:
- Dla kogo jest Biuro Polonii w Berlinie? (02.09.2023 by Grażyna Kamień-Söffker)


Zespół Biura Polonii w Berlinie w roku 2023
(grafika udostępniona do publikacji przez jednostkę prowadzącą Biuro Polonii)

- historia Biura Łączności Organizacji Polonijnych w Hanowerze i Dolnej Saksonii i obchody jubileuszu
- teraźniejszość organizacji polonijnych, zwłaszcza dachowych (parasolowych)
- pytania o przyszłość

Dolnosaksoński Pełnomocnik ds. Migracji i Partycypacji oraz Późnych Przesiedleńców (SPD) pełni swoją społeczną funkcję od listopada 2022, od 2013 roku jest posłem dolnosaksońskiego Landtagu z okręgu Delmenhorst, ma 39 lat, żonaty, 1 dziecko.

Mama z Bremy, papa przybył do Delmenhorst z Adany jako syn tureckiego "gastarbeitera". Deniz Kurku miał w młodości liczne kontakty z migrantami np. z Rosji czy Polski, które go "pozytywnie ukształtowały".

Nowy pełnomocnik nie obawia się stojących przed nim wyzwań, choć zdaje sobie sprawę z nadziei i oczekiwań, jakie różne grupy społeczne wiążą z jego pracą. Do swoich zadań podchodzi z należytym szacunkiem, zdobywając kolejne doświadczenia i zaufanie zainteresowanych. Obiecuje zaangażowanie i wytrwałość.

Spośród wielu tematów wymieniowych podczas spotkania Deniza Kurku z przedstawicielami grup migranckich w Hanowerze 01.03.2023 na pierwsze miejsce wysunęło się nauczania języka odziedziczonego w kontekście wielojęzyczności. Pełnomocnik ma osobiste doświadczenia w tym zakresie, sam mówi po turecku, a jego córka - obok niemieckiego - poznaje w domu arabski.

Doceniając wagę zagadnienia Pełnomocnik ostrzega jednak przed wygórowanymi oczekiwaniami w sytuacji, kiedy szkolnictwo w Dolnej Saksonii boryka się z licznymi problemami, zwłaszcza z niedoborem nauczycieli. Lekcje języka odziedziczonego (HU) należą do tej grupy przedmiotów, obok np. sportu, muzyki, etyki itp., z których najdczęściej szkoły rezygnują, przesuwając nauczycieli na zastępstwa np. za brakujących wychowawców klas. Pełnomocnik ds. Migracji i Partycypacji może w takim przypadku tylko apelować do szkół, by bardziej równomiernie rozkładały obciążenia. Rozwiązanie kryzysu widzi w dwóch aspektach: krótkoterminowo przez zwolnienie nauczycieli z obowiązków administracyjnych i otwieranie się systemu szkolnego na kadry z innych zawodów, długotermoinowo w uatrakcyjnieniu zawodu nauczyciela.

Deniz Kurku jest otwarty na wprowadzenie nauczania zdalnego jako formy uzupełniającej zajęcia w szkołach. Przy czym jego zdaniem należy brać pod uwagę cały wachlarz aspektów, począwszy od bezpośredniego kontaktu uczniów z nauczycielem i między sobą, a skończywszy na technicznym wyposażeniu uczniów i zapewnieniu im warunków lokalowych do pracy zdalnej. Pełnomocnik uważa za ciekawy pomysł zrealizowania takiego projektu pilotażowego w zakresie nauczania języka odziedziczonego.

Swoje główne zadanie widzi Pełnomocnik w reprezentowaniu interesów i zgłaszanych mu potrzeb migrantów wobec rządu landowego i dolnosaksońskiego parlamentu. Celem jest osiągnięcie jeszcze lepszej koabitacji społeczeństwa landu.

Do osobistych punktów ciężkości Deniz Kurku zalicza tworzenie pozytywnego obrazu migracji, na przykład przez prezentowanie szerokiej opinii publicznej przedsiębiorczyń-imigrantek. Chciałby także zwiększyć udział imigranów wśród pracowników różnych urzędów. Ponadto pragnie poświęcić więcej uwagi kobietom i dzieciom doświadczonym przymusową migracją.

Jego środki działania, jako osoby spełniającej funkcję społeczną, są ograniczone: może formułować opinie, prowadzić dyskuje, wnosić wybrane tematy do przestrzeni publicznej, lobbować w landtagu. Migracja, partycypacja, integracja - także na rynku pracy - czy uznanie kwalifikacji zawodowych, to tylko nieliczne tematy, na które wypowiada się Pełnomocnik. Unika przy tym stereotypu migrant= petent, esponuje natomiast korzyści płynące z przyjmowania imigrantów.

Natomiast pole swojego działania definiuje bardzo szeroko: od pojedynczych urzędów i instytucji przez struktury ministerialne, po dolnosaksoński landtag. Podkreśla przy tym, że nie można oczekiwać, iż pełnomocnik rozwiąże wszystkie problemy. Partycypacja dotyczy całego społeczeństwa i każdy powinien na swoją miarę pracować na jej rzecz. W tym zakresie Pełnomocnik liczy na wsparcie ze strony wszystkich, w których interesie występuje.


rozmowa w Kancelarii Stanu w Hanowerze (foto: Polat)

Jesienią ubiegłego roku Bundestag przyjął w budżecie federalnym kwotę 5 milionów euro przeznaczoną na wspieranie w Niemczech "języka polskiego jako odziedziczonego" w horyzoncie czasowym 3 lat. Dysponentem tych pieniędzy ustanowiono Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (BMBF), a wykonawcą programu wykorzystania funduszu - niemiecką jednostkę o nazwie Centrum Koordynacji i Kompetencji j. polskiego (Kompetenz- und Koordinationszentrum Polnisch), w skrócie KoKoPol.
23 i 24 lutego KoKoPol zaprosiło Ostrowca w Saksonii (Ostritz) na spotkanie zatytułowane "Polski jako odziedziczony - nowe podejście: konferencja robocza organizacji polonijnych". W dyskusji tej wzięła udział Joanna Szymańska-Bica, która podsumowuje jej przebieg w rozmowie z kierującym KoKoPolem Gunnarem Hille.

Ponieważ rozmowa nagrana została w języku niemieckim, poniżej publikujemy jej tłumaczenie na j. polski.

Joanna Szymańska-Bica
Jak przebiegło spotkanie? Czy jesteś zadowolny z przebiegu pierwszego spotkania?
Gunnar Hille
Nie jestem zadowolony, ale spełniło ono moje oczekiwania, że cały wachlarz reprezentantów Polonii weźmie udział w dyskusji. Naturalnie niektórzy wypowiadali się szczególnie głośno, i byli to ci, którzy niekoniecznie reprezentują te opinie, jakie z mojego punktu widzenia są skierowane w przyszłość. Ale na korzyść tego spotkania przemawia to, że każdy mógł był wyrazić swoje poglądy. Jak prowadzona jest dyskusja to sprawa Polonii, KoKoPol stoi w dalszym ciągu do dyspozycji jako organizacja pośrednicząca, jako organizacja lobbująca, by torować drogę do polityki i kontynuować współpracę z istniejącymi sieciami, na rzecz Polonii, ale przede wszystkim na rzecz języka polskiego w całych....
Joanna Szymańska-Bica
Czy powiedziałbyś, że znaleziono tu wspólny mianownik, że osiągnięto porozumienie? Mówiono tak wiele o strategii, o pięciu punktach, o oświadczeniu koordynatora* - czy powiedziałbyś, że w trakcie spotkania faktycznie znaleźliśmy wspólny mianownik?
Gunnar Hille
Nie, nie mogliśmy go znaleźć gdyż po prostu zabrakło informacji o podstawowych założeniach. Nie mogliśmy przedłożyć żadnej koncepcji bez jednostki zarządzającej [tymi pieniędzmi], czyli Federalnego Ministerstwa Edukacji i Badań Naukowych, i dyskutowaliśmy w próżni, co zostało wykorzystane przez niektórych do złożenia propozycji na bazie projektu, który miał być propozycją rozwiązania, a jest właściwie oświadczeniem prasowym, a to jest za mało. Zatem i organizacje polonijne uczą się z pewnością czegoś przy okazji dziesiejszego spotkania. KoKoPol jest w dalszym ciągu gotów do współpracy, wyciąga rękę, większość ją podejmie, a kto tego nie uczyni, musi sam ...
Joanna Szymańska-Bica
A co powiesz na temat propozycji deklaracji? Wspólnej deklaracji** obecnych w Marienthal organizacji polonijnych?
Gunnar Hille
To jest próba, na którą chętnie się zgodziłem, znalezienia kompromisu, konsensusu wśród obecnych, przy czym muszę zaznaczyć, że nie jest to gremium reprezentatywne, chodzi o włączenie także tych, którzy dzisiaj nie mogli być obecni, bo któż może z łatwością wybrać się na dwa dni z zachodniej części Niemiec do wschodniej Saksonii. Nie każdy ma taką możliwość i ci, którzy są tutaj, wykazali z pewnością największe zainteresowanie przez to, że wzięli na siebie trudy takiej podróży, długiej podróży np. z Akwizgranu. Ale musimy spróbować mówić jednym głosem, co jednak nie jest sprawą KoKoPol, w tym zakresie same organizacje polonijne mogą osiągnąć więcej.
Joanna Szymańska-Bica
A czy masz wrażenie, że organizacje polonijne zrozumiały, jaki kamień milowy został położony przez niemiecki parlament na naszej drodze i że należy to jednoznacznie uhonorować?
Gunnar Hille
Nie oczekiwałem tego tak do końca,[ale] miałem nadzieję, że ta świadomość utorowała sobie drogę, dlatego na początku konferencji mówiłem o przełomie, z którym mamy dzisiaj do czynienia na wielu polach, także w stosunkach polsko-niemieckich i szczególnie we wsparciu języka polskiego. Ale wydaje mi się, że nie wszyscy tak to widzą i niektórzy kąsają rękę, którą w ich stronę wyciąga w pewnym sensie rząd federalny - to nie jest koniecznie najlepsza droga, by w przyszłości uzyskać więcej, także w innych dziedzinach.
Joanna Szymańska-Bica
I jeszcze punkt ważny z mojej perspektywy - uważam wprowadzenie Konsula Generalnego za bardzo ważne, to, że mówił o dwóch filarach, co moim zdaniem jest w interesie języka polskiego: język polski jako język odziedziczony w Niemczech, ale także ranga języka polskiego w Niemczech jako kraju graniczącego [z Polską].
Gunnar Hille
Cieszę się, że zwrócił uwagę na te aspekty, rozmawiałem z nim dłużej o tym, że leży nam na sercu polski w pełnym zakresie, także jako język obcy dla Niemców i aby poprawiać stosunki polsko-niemieckie więcej Niemców powinno znać j. polski, uczyć się języka polskiego i interesować się polskim językiem i kulturą. Niebezpieczeństwo polega na ty, że jeżeli zanadto będzie podkreślane znaczenie nauczania pozaszkolnego, może to doprowadzić do osłabienia oferty w szkołach, gdyż być może wywoła to taki efekt: ach, teraz wszytko się robi poza szkołami, to my już nie musimy. Otóż nie, musimy iść ręka w rękę i Nietan* ujął to tak w swoim oświadczeniu, że związki pomiędzy ofertą szkolną i pozaszkolną w nauczaniu języka polskiego jako odziedziczonego są bardzo ważne.
Joanna Szymańska-Bica
Faktem jest, że liczne landy mają w tym zakresie jeszcze wiele do zrobienia. Pochodząc z Nadrenii Północnej - Westfalii mogę potwierdzić, że jest to bardzo ważne, by było i jedno i drugie, przy czym nauczanie w szkołach finansowane jest na zupełnie innych zasadach, ale - jak mówiliśmy - mamy przykłady "best practice" godne naśladowania przez inne landy. Dziękuję za rozmowę.
Gunnar Hille
Dziękuję, Joanno.

* Oświadczenie Koordynatora Rządu Federalnego ds. niemiecko-polskiej współpracy międzyspołecznej i transgranicznej Dietmara Nietana w sprawie nowej inicjatywy dodatkowego finansowania nauczania języka polskiego jako języka pochodzenia w Niemczech z 25.11.2022:

Codzieną walką o przetrwanie jest życie bezdomnych na hanowerskich ulicach. Stowarzyszenie Officium e.V. przekazało na wspieranie tego środowiska 10.000 euro. Rozmawiamy z Adrianem Grandtem, który odwiedził świetlicę środowiskową dla bezdomnych Nordbahnof w Hanowerze, by przekazać czek na tę właśnie kwotę.

Słuchaj także:
- Relikwia św. Jana Pawła II pod Hanowerem - rozmowa z Adrianem Grandtem (20.05.2016 by Grażyna Kamień-Söffker)
- Adrian Grandt - można lepiej! (04.09.2021 by Grażyna Kamień-Söffker)

Pawłem Jaworskim o żywotnych problemach Polek i Polaków w Niemczech, o potrzebie polskiego punktu konsultacji społecznych w Hanowerze i o przymiarkach do utworzenia polskiej szkoły przykonsularnej w naszym mieście.

Znów się działo na terenie sportowym SC Polonia Hanower, gdzie tym razem 31. Finał grała Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Na zaproszenie szefa sztabu WOŚP na Hanower i okolicę Józefa Zielińskiego w otwarciu wydarzenia udział wzięli burmistrz Hanoweru Thomas Hermann, Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Hamburgu Paweł Jaworski i przedstawicielka rodzin ukraińskich Natalia. O dobry nastrój zadbali muzycy: THE BIGOS, L.A. CABRO, Łukasz Deptuła, DJ ZBYNIO oraz IWONA I PRZYJACIELE.


goście honorowi z szefem szatbu WOŚP w Hanowerze (foto: gks)


uczestnicy "Biegu po zdrowie" (foto: gks)